Oceany – fascynujące i nieodkryte, są domem dla setek gatunków stworzeń. Rajska plaża nad błękitnym oceanem to symbol wakacji. Jak długo jeszcze będziemy mogli się nim cieszyć?

Światowy Dzień Oceanów obchodzimy od 2009 roku. Został ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych, aby przybliżyć piękno podwodnego świata i problemy, z jakimi się zmaga. Oceany stanowią około 70% powierzchni naszej planety. Zamieszkuje je niezliczona ilość zwierząt i roślin. Niestety, wiele z nich wymiera w wyniku zmian klimatu i niszczycielskiej działalności człowieka. 

Jednym z największych wyzwań XXI wieku, jest redukcja plastiku. Co roku, do mórz i oceanów trafia około 13 ton tworzyw sztucznych. To przekłada się również na nasze zdrowie. Mikroplastik z oceanu ląduje prosto na naszych stołach. Spożywamy go w rybach i owocach morza.

Zmiany klimatyczne również mają katastrofalne odbicie w kondycji oceanów. W 2021 roku odnotowano ich najwyższą temperaturę w historii tworzenia pomiarów. W wyniku ocieplenia klimatu, w oceanicznych wodach zmniejsza się poziom tlenu i składników odżywczych. Dochodzi do rozwoju tzw. „martwych stref” i masowego  wybielania raf koralowych.

fot. Pixabay

Przy okazji Światowego Dnia Oceanów, warto pochylić się nad naszym Morzem Bałtyckim. Jest to jedno z najmłodszych i najmniej zasolonych mórz na Ziemi. Bałtyk jest domem m.in.: dla fok i morświnów. Niestety, zamieszkuje go coraz mniej ryb. To skutek dużego zanieczyszczenia i powolnej wymiany wód. Jedynym łącznikiem Bałtyku z Oceanem Atlantyckim, są wąskie Cieśniny Duńskie.

Od kilku lat w sezonie letnim na polskich plażach pojawiają się komunikaty o zakazie kąpieli. To skutek masowego kwitnięcia sinic i glonów w wodach Bałtyku. To zjawisko eutrofizacji czyli przeżyźnienia wodnego środowiska. Dochodzi to niego przez zbyt duże ilości biogenów – związków azotu i fosforu w wodzie. Przedostają się one wraz z ściekami z pól uprawnych i fabryk.

Jakie są prognozy dla oceanów na najbliższe lata? Do roku 2050 znacznie podniesie się poziom wód oceanicznych na Ziemi. Wiele plaż i miast może zniknąć bezpowrotnie pod powierzchnią wody. Stopniowo wzrastać będzie również średnia temperatura wód oceanicznych. Wiele gatunków morskich roślin i zwierząt jest zagrożonych wyginięciem.

Każdy z nas może powstrzymać zmiany klimatu. Starajmy się redukować ilość plastiku w codziennym życiu – np. używając wielorazowych torebek na zakupy. Wypoczywając na plaży, zbierajmy swoje odpady. Zjadajmy ryby i owoce morza, które nie pochodzą z ekspansywnych połowów.

My na plaży zbieramy muszelki. Czy nasze dzieci będą zbierały jedynie plastikowe zakrętki?